Akıllı Şehirlerde Teknolojinin Rolü 3.0
İklim değişikliğini anlamak için 5 temel kavram
Öğrenme Hedefleri
- Kentsel ortamlarda teknolojik gelişimin faydalarını ve zorluklarını keşfetmek.
- IoT, AI ve Büyük Veri gibi temel araçları tanımlayın.
- Teknolojinin vatandaş katılımını, sürdürülebilirliği ve kentsel verimliliği nasıl sağladığını öğrenin.
10 dakika okuma süresi
Kursun Genel Bakışı
GİRİŞ
Teknoloji, Akıllı Şehirler 3.0’ın kalbinde yer almaktadır, ancak bu, teknolojinin iyiliği için teknoloji ile ilgili değildir. Kentsel gelişimin bu yeni aşamasında teknoloji insanlara hizmet eder; daha kapsayıcı, dirençli ve verimli şehirler yaratmak için bir araçtır. Veriye dayalı politikalardan katılımcı uygulamalara kadar teknoloji, şehirlerin zorluklara yanıt verme ve kamu hizmetleri sunma şeklini geliştirir.
Bu modül, Akıllı Şehirler 3.0’ın inovasyonu vatandaşları merkeze alacak şekilde nasıl entegre ettiğini araştırıyor. İlgili araçlara, bunların yönetişim ve sürdürülebilirlik üzerindeki etkilerine ve fırsat ile etik sorumluluk arasındaki dengeye bakacağız.
1. KENTSEL ÇÖZÜMLER İÇİN AKILLI TEKNOLOJİLER
Bir Şehri “Akıllı” Yapan Nedir? Önemli olan cihazların sayısı değil, teknolojinin yaşam kalitesini artıran sürdürülebilir, erişilebilir politikalarla bütünleştirilmesidir. Akıllı çözümler şunlara dayanır:
Sensörler gerçek zamanlı bilgi için (örn. hava kalitesi, trafik, gürültü).
Veri toplamak ve görselleştirmek için platformlar (gösterge tabloları, açık veri portalları)
Bağlanan ve tepki veren akıllı cihazlar (akıllı aydınlatma, çöp kutuları, halka açık Wi-Fi).
Akıllı Şehir Teknolojilerine Örnekler
2. NESNELERİN İNTERNETİ (IOT)
Tanım: Veri toplayan ve paylaşan bağlı cihazlardan oluşan bir ağ.
Şehirlerde Uygulama:
- Etrafta kimse yokken kararan sokak lambaları.
- Dolu olduğunda temizlik ekiplerine haber veren akıllı çöp kutuları.
- Sürücüleri boş noktalara yönlendiren park sensörleri.
IoT, şehirlerin daha duyarlı ve verimli olmasını sağlayarak israfı azaltır ve güvenliği artırır. Ancak aynı zamanda güçlü bir dijital altyapı gerektirmekte ve gizlilik ve gözetimle ilgili endişeleri de beraberinde getirmektedir.
3. YAPAY ZEKA (AI) VE BÜYÜK VERİ
Yapay zeka, insan karar verme mekanizmasını taklit eden makineleri ifade eder. Büyük Veri, bağlı cihazlar aracılığıyla toplanan devasa bilgi hacmidir.
Kullanım Örnekleri
- Tahmine Dayalı Analitik: Yapay zeka trafik düzenini, su kullanımını veya elektrik talebini tahmin eder.
- Otomasyon: Yapay zeka, chatbot yardım masaları veya trafik ışığı düzenlemesi gibi hizmetleri destekler.
- Karar Konusunda Destek: Büyük Veri, politika yapıcıların kalıpları görmesine ve stratejileri hızla ayarlamasına yardımcı olur.
Etik Hususlar
- Veri ve algoritmalarda yanlılık
- Otomatik karar alma süreçlerinde şeffaflık eksikliği
- Rıza olmaksızın gözetleme riski
Akıllı Şehirler 3.0, inovasyonu net etik ve yasal çerçevelerle birleştirmelidir.
4. SİVİL KATILIM İÇİN TEKNOLOJİ
Akıllı teknolojiler demokratik katılımı değiştirmemeli, güçlendirmelidir.
E-Katılım Araçları
- Decidim (Barselona): Planlama ve bütçeleme için katılımcı platform.
- Konsolos (Madrid): Vatandaşlar kamu projelerini önermekte ve oylamaktadır.
- Dijital Konsültasyonlar: Çevrimiçi araçlar, kararlar alınmadan önce görüş toplar.
Avantajlar
- Özellikle marjinal gruplar olmak üzere daha fazla ses dahil edildi.
- Toplum ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt.
- Şeffaflık ve hesap verebilirlik.
Riskler
- Erişimi veya becerisi olmayanların dijital olarak dışlanması.
- Tokenizm – gerçek bir etki yaratmayan katılım.
- Siber güvenlik tehditleri.
Çözümler, dijital araçları çevrimdışı katılım ve kapasite geliştirme ile birleştirmelidir.
5. AKILLI ŞEHİRLER VE ETİK TEKNOLOJİ
Teknoloji inovasyonu mümkün kılarken, şehirler de etik standartlara uymalıdır.
Temel İlkeler
- Şeffaflık: Sakinler hangi verilerin neden toplandığını bilmelidir.
- Güvenlik: Vatandaşların verilerini ihlallere karşı koruyun.
- Özkaynak: Tüm topluluklar için dijital kapsayıcılığın sağlanması.
- Sürdürülebilirlik: Teknoloji, iklim ve sosyal hedeflere hizmet etmelidir.
Akıllı Şehir 3.0, gizlilik, adalet ve uzun vadeli etkinin merkezde olduğu sorumlu inovasyonu benimser.
Tüm içeriği indirmek için buraya tıklayın!
ETKİNLİK: TEKNOLOJİ ETİĞİ TARTIŞMASI
Amaç: Akıllı teknolojilerin etik ikilemlerini keşfedin.
Talimatlar:
- Gruplara ayrılın: Her grup bir paydaşı temsil eder (vatandaşlar, belediye meclisi, teknoloji şirketleri, STK’lar).
- Bir vaka sunun (örneğin, yüz tanıma kameralarının kurulması).
- Her bir perspektiften faydaları ve riskleri tartışın.
- İnovasyon ve hakları dengeleyen bir politika önerin.
Sonuçlar:
- Etik muhakeme pratiği yapın.
- Paydaşların ihtiyaçlarını anlayın.
- Kapsayıcı teknoloji politikalarını müzakere etmeyi öğrenin.
Sınav Soruları
- İnternet Araçları (IoT) nedir?
- Bunlardan hangisi akıllı mobiliteye bir örnektir?
○ A) Kamuya açık bisiklet paylaşım uygulaması
○ B) Düzenli otobüs tarifesi
3. Kent yönetiminde yapay zeka kullanmanın riski nedir?
○ A) Önyargı ve şeffaflık eksikliği
4. Hangi platform vatandaşların yerel bütçeleri oylamasına izin verir?
○ A) Decidim
5. What Akıllı Şehir 3.0 neyi vurguluyor?
○ A) Vatandaş merkezli inovasyon[1]
ANAHTAR TERİMLER - SÖZLÜK
- IoT: Gerçek zamanlı veri alışverişi yapan cihazlardan oluşan ağ.
- Yapay Zeka: İnsan düşüncesini simüle etmek için makine öğrenimi.
- Büyük Veri: Analiz için kullanılan büyük ölçekli veri setleri.
- E-Katılım: Çevrimiçi sivil katılım araçları.
- Şeffaflık: Kararların nasıl alındığına ilişkin açık ve erişilebilir bilgiler.
- Dijital Kapsayıcılık: Dijital araç ve hizmetlere eşit erişim.
SINAV SORULARI
Quiz 1
Quiz 2
Quiz 3
KAYNAKÇA
Bable. (n.d.). AI for smart cities
Bable Smart Cities
https://www.bable-smartcities.eu/es/explorar/soluciones/solucion/ai-for-smart-cities.html
Bouskela, M., Casseb, M., Bassi, S., De Luca, C., & Facchina, M. (2016)
La ruta hacia las smart cities: Migrando de una gestión tradicional a la ciudad inteligente. Inter-American Development Bank
Daneva, M., & Lazarov, B. (2018, May)
Requirements for smart cities: Results from a systematic review of literature. In 2018 12th International Conference on Research Challenges in Information Science (RCIS) (pp. 1-6). IEEE.Giffinger,R., Fertner, C., Kramar, H., Kalasek, R., Pichler-Milanovic, N., and Meijers, E. (2007). Smart Cities. Ranking of European Medium-Sized Cities, Research Report, Vienna University of Technology, 2007
(http://www.smart-cities.eu/download/smart_cities_fi nal_report.pdf)
eSmartCity. (n.d.)
AI: Artificial Intelligence . eSmartCity. Retrieved 04 Nov 2011, from
https://www.esmartcity.es/ia-inteligencia-artificial
Kyriazopoulou, C. (2015)
Architectures and requirements for the development of smart cities: a literature study. In Smart Cities, Green Technologies, and Intelligent Transport Systems: 4th International Conference, SMARTGREENS 2015, and 1st International Conference VEHITS 2015, Lisbon, Portugal, May 20-22, 2015, Revised Selected Papers 4 (pp. 75-103). Springer International Publishing.
Medina, I. L., Baeza, V. M., & Sánchez, C. M. (2021)
Integración de las tecnologías del habla en el transporte público de Smart Cities
Monzon, A. (2015, May)
Smart cities concept and challenges: Bases for the assessment of smart city projects. In 2015 international conference on smart cities and green ICT systems (SMARTGREENS) (pp. 1-11). IEEE.
Telefónica, F. (2011)
Smart Cities: un primer paso hacia la internet de las cosas. Fundación Telefónica.
Tarazona Lizarraga, C. (2020)
Análisis de las necesidades de una Smart City en el marco de un desarrollo sostenible.
Preukschat, Alex. 2017
Integración, seguridad y tranaparencia: las paortaciones de la tecnología en las Smart Cities. 2017
Ospina Varón, A. C. (2013)
Seguridad en MTC-transmisión en la zona de sensores en MTC y M2M en aplicaciones orientadas a Smart Cities
Yigitcanlar, T., Desouza, K. C., Butler, L., & Roozkhosh, F. (2020)
Contributions and risks of artificial intelligence (AI) in building smarter cities: Insights from a systematic review of the literature. Energies, 13(6), 1473.